Navlun nedir ;
deniz veya nehir taşımacılığı için kullanılan bir tabirdir. Bu yolla
taşımacılığı yapılan yük için taşıma hizmeti verene ödenen ücrete navlun
denmektedir. Navlun bedelleri resmi bir tarifeye veya sözleşmeye göre
düzenlenmektedir. Burada yine sözleşme maddelerince malın teslim şekli önem
kazanmaktadır. Teslim şekline göre navlun bedeli alıcı veya satıcıya ait
olmaktadır. Aynı zamanda navlun bedelleri peşin ödenebileceği gibi varış
limanında da ödeme yapılabilmektedir. Deniz yolu taşımacılığında önemli bir kriter
olan navlun kira sözleşmelerinde veya konşimentoda tarafların karşılıklı
anlaşmasına göre kararlaştırılabilmektedir. Navlunda fiyatlar arz-talep
durumuna göre belirlenmektedir. Deniz taşımacılığında bu dengeyi belirleyen
durum: Talep=Yük ve Arz=Tonaj’dır.
Yabancılara kiralanmış olan Türk bayraklı Ro-Ro Gemiler ve Konteynerlar dahil bunlara benzer biçimde adet üzerinden teslimat gerçekleştiren gemiler ile Türkiye’deki limanlardan yük alıp yük getiren Yabancı Bayraklı gemilerin navlun hasılatlarının üzerinden alınan Navlun Hasılatı Oda Payı Ücreti , ithal ve ihraç yüklerinde 550 Amerikan dolarını aşamaz, hasılatın binde beşinden fazla olamaz ve aynı geminin aynı limandaki boşaltma ve yükleme işlemlerinin tek bir seferde beyanının gerçekleşmesi durumunda toplamda toplamda 1.100 dolar yerine 825 dolar alınır.
Yabancılara kiralanmış, Türk bayraklı sıvı yük, kuru yük ve dökme yük gemileri ile Türkiye limanlarından yük alıp yük getiren yabancı bayraklı gemilere de yukarıdaki gibi bir tarife uygulanmaktadır. İndirimli Navlun Hasılatı Oda Payı Ücreti yine aynı geminin aynı limanda tek bir seferdeki boşaltma ve yükleme beyanı ile geçerli olmaktadır.
Bu gemiler limanlara her uğradıklarında grostonaj üzerinden
Navlun Hasılatı Oda Payı Ücreti öderler. Örneğin 5000 grostanaja kadar
ücretlendirme bulunmamaktadır. 5000 ve 20.000 Grostonaj arasında ise 50
dolarlık bir ücreti vardır.
Navlun Hasılatı Oda Payı Liman Çıkış Belgesi verileriyle hesaplanır ve Deniz Ticaret Odasına ödenir.