Ticaret ve taşımacılık sektörünün yaygınlaşması ile birlikte, taşımacılık sektörünün neredeyse her kolunda uluslar arası ticarette yaygınlaşmış durumdadır. Yalnızca ülke içerisinde değil uluslar arası anlamda çalışan firmalar ise taşmacılık sektörünü gerçekleştirirken gümlük üzerinden ata karnesi denilen bir belgeye ihtiyaç duymaktadırlar.
Taşınacak malın ne olduğuna ve ne kadar olduğuna dair kimlik
bilgilerini içeren ata karneleri, gümrüklerden ürünlerin başka ülkelere
geçirilebilmesi adına mutlaka oluşturulması gereken zorunlu evraklar olarak da
bilinmektedir. Özellikle kara yolu taşımacılığında kullanılan ata karneleri, ithalatçının
işlemlerini kolaylaştıran belgeler olarak da bilinmektedir.
Ata karnelerinin en büyük yararlarından bir tanesi, gümrüklerde kolay ve en hızlı şekilde firmalara geçiş hakkı sağlamasından kaynaklanmaktadır. Geçici olarak verilen ve tamamen ürünlerin taşınması adına oluşturulan bu tür belgeler, geçici olarak adlandırılsa da gümrüklerde ata karnesi bulundurma zorunluluğu oluşturulmaktadır.
Malın ve taşımacılığı yapılan
ürünün kaçak yollarla taşınmasının önüne geçmek adına da uygulanan bu yöntem,
geçici ithalat sözleşmesi olarak bilinmektedir. Milletlerarası Ticaret Odaları
tarafından oluşturulan Ata karnelerinin geçerlilik süreleri ise çıkarıldığı
andan itibaren bir yıl olarak belirlenmektedir.
Geçici eşya kabulüne imkan sağlayan bir belge olarak tasarlanan ata belgesi oluşturmak adına taşımayı sağlayacak firmaların bir teminat göstermeleri gerekmektedir. Teminat gösterme işlemi ise uluslararası ülkelerin kendi adlarına oluşturdukları bir garanti niteliğini de taşımaktadır. Taşımacılık işlemleri arasında sayılan ata karnelerinde ise teminat taşınacak olan ürünlerin toplam değerlerinin yarısı olarak belirlenebilmektedir.
Ata karnesini kabul eden ülkeler ; Almanya, Belçika, İngiltere ve Avusturya’dır. Ata
karnelerinin en büyük yararlarından bir tanesi de uluslar arası ticaretin
artarak ülke ekonomisine katkı da bulunmasıdır.